Trang chủ / Cây Ổi / NHẬN DẠNG TUYẾN TRÙNG GÂY HẠI TRÊN ỔI VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ

NHẬN DẠNG TUYẾN TRÙNG GÂY HẠI TRÊN ỔI VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ


1. Nhận dạng qua triệu chứng:

1.1. Nhận dạng tổng thể

Cây ổi bị nhiễm tuyến trùng bướu rễ sinh trưởng kém, héo úa, thiếu sức sống. Thông hường triệu chứng xuất hiện sau khi cây ổi được khoảng 6 -12 tháng.

Cây ổi bị nhiễm tuyến trùng bướu rễ biểu hiện triệu chứng cây sinh trưởng kém, lá nhỏ, lá úa vàng sớm, xuất hiện rải rác hay thành từng chùm hay trên toàn tán lá, cây còi cọc suy dinh dưỡng. 

Chúng thường không gây ra chết cây ngay, nhưng làm cho cây trồng không thể phát triển bình thường, còi cọc và những triệu chứng cũng không xuất hiện đồng đều trên toàn vườn do mật độ phân bổ tuyến trùng không đều.

1.2. Nhận dạng qua triệu chứng trên lá và đọt

1.2.1. Trên đọt

Đọt từ từ tóp lại

1.2.2. Trên lá

Lá nhỏ, bị nâu tím ở hai bên rìa lá hoặc rìa lá nâu tím thành từng mảng. 

Vì tuyến trùng cản trở sự hút nước và chất dinh dưỡng của cây nên một số trường hợp ta sẽ thấy lá bị xoắn, vàng lá, rụng lá sớm, chết mầm.

 

1.3. Nhận dạng qua triệu chứng trên rễ

Quan sát bộ rễ sẽ dễ dàng thấy trên hệ thống rễ xuất hiện những nốt u bướu, lâu ngày những khối u bướu sẽ bắt đầu thối rữa. Bệnh nặng các rễ bị bướu bị thối gần hết nên có thể nắm và nhổ cây lên dễ dàng.

Trên giống ổi xá lỵ, những nốt u bướu to và liền nhau. Đối với những giống ổi không hạt, trên rễ xuất hiện những nốt u bướu nhỏ và rời rạc.

Chúng còn tạo ra các vết thương khác nhau trên rễ cây. Gián tiếp “mở đường” cho các vi sinh vật có hại khác xâm nhập dể dàng hơn, khả năng cây bệnh cao hơn. Bệnh thối rễ thường đi kèm với bệnh gây hại do tuyến trùng. 

2. Tác nhân gây hại và đặc tính sinh học

2.1. Tác nhân gây hại 

Bệnh bướu rễ do tuyến trùng bướu rễ Meloidogyne enterolobii gây ra.

2.2. Đặc tính sinh học 

Tuyến trùng Meloidogyne enterolobii thuộc nhóm nội ký sinh bắt buộc, sinh sản đơn tính. 

2.2.1. Thành trùng tuyến trùng

Mỗi tuyến trùng cái có thể đẻ từ 500-1.000 trứng, ấu trùng tuổi 1 nằm trong trứng.

2.2.2. Trứng 

Trứng được đẻ ra ngoài cơ thể, trong một túi nhờn, có thể nhìn thấy trên bề mặt của rễ. 

2.2.3. Ấu trùng

Sau khi trứng nở, ấu trùng tuổi 2 di chuyển trong đất vùng rễ tìm rễ non, xâm nhập vào các tế bào rễ non của cây ký chủ để chích hút dinh dưỡng và tiết ra các men, các chất kích thích sinh trưởng làm cho tế bào rễ sinh sản quá độ, phình to tạo ra các nốt u bướu to nhỏ khác nhau.

Trong các nốt u bướu, ấu trùng tuổi 2 sẽ phát triển thành ấu trùng tuổi 3, 4 và trở thành con cái. Cây ký chủ rất cần cho quá trình sinh trưởng phát triển và sinh sản của tuyến trùng, đồng thời quyết định tỷ lệ đực cái, con đực chỉ hình thành khi cây ký chủ chết hoặc bộ rễ bị thối rữa.

2.3. Ký chủ

Chuối, dưa leo, đu đủ, khoai lang, ớt chuôn, ớt, cà tím, bí đỏ, cà chua, đậu đũa, dưa hấu, bông, hành, đậu nành, bí ngòi, nho, bơ, cây họ cam quýt, chanh dây, khóm…. Và một số cây cảnh hoặc cỏ dại như cây hoa dâm bụt, cây họ Bìm bìm, rau dền lai, bình bát dây, rau muống, rau diệu, tai tượng.

3. Phòng và trị bệnh

 Để trị bệnh cần áp dụng các biện pháp tổng hợp.

- cần loại bỏ hết trái trên cây có triệu chứng bệnh; loại bỏ các loại cỏ là ký chủ của tuyến trùng trong vườn như: bình bát dây, rau muống, rau diệu, tai tượng; - -- Bón phân cân đối cho cây trồng: bón phân NPK cân đối, đảm bảo tưới nước đầy đủ vào mùa nắng cũng như thoát nước tốt vào mùa mưa. Cần ưu tiên nguồn phân chuồng để bón cho cây nhằm duy trì hệ vi sinh vật có ích và làm kết cấu đất được tốt hạn chế tuyến trùng tồn tại, gây hại. Không lạm dụng phân hóa học đa lượng (đạm, lân, kali) để thúc cây lớn nhanh, bón bổ sung các dinh dưỡng trung, vi lượng cần thiết cho cây trồng....

- Nếu lớp đất mặt quá khô cứng cần xới đất xung quanh gốc. Ổn định ẩm độ đất xung quanh gốc cho cây bằng cách tủ rơm rạ, lục bình… Khi trong vườn có cây bị bệnh thối rễ sắp chết thì phải bứng hết gốc, lượm hết rễ đem phơi khô và đốt; cuốc đất vùng rễ cây bệnh, phơi nắng 1-2 tháng và trồng các loại cây thảo mộc: vạn thọ, lục lạc nhằm làm giảm mật số tuyến trùng gây bướu rễ ổi.

- Vườn cũ có cây bị bệnh thối rễ thì phải bứng gốc, lượm hết rễ đem phơi khô và đốt.

- Cày xới đất, phơi nắng 2-3 tháng (4-6 tháng vào mùa mưa), có thể phủ thêm nilon trắng để tăng hiệu quả cho mùa mưa. Hoặc cày xới ngâm đất ngập trong nước ít nhất 20cm và thời gian ít nhất 2 tháng; rửa đất vài lần, phơi đất. Trồng 1-2 vụ một trong các loại cây thảo mộc nhằm làm giảm mật số tuyến trùng gây bướu rễ ổi. Khi trồng mới cần sử dụng cây ổi giống sạch bệnh.

- Cần kiểm tra PH đất định kỳ để có cách xử lý kịp thời sao cho đất trồng không bị chua. Điều chỉnh pH tối thiểu 3 tháng/lần (pH= 6-7 là thích hợp cho cây ổi phát triển),    

- Song song đó, tưới thuốc đặc trị tuyến trùng và nấm 2 lần liên tục cách nhau 20 ngày, tưới dưỡng rễ, phun dưỡng lá 2 lần cách nhau 2-3 tuần. Lưu ý: cần đảm bảo thời gian cách ly khi sử dụng thuốc.

- Một số loiạ thuốc trị tuyến trùng như: Gaba, Amec (Abamectin)

NHẬN DẠNG TUYẾN TRÙNG GÂY HẠI TRÊN ỔI VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ