BỆNH HẠI CÂY RAU MÀU THƯỜNG THẤY Ở ĐẤT CÓ pH THẤP
🌱 1. Đất có pH thấp là đất như thế nào?
Đất có pH thấp tức là đất chua, thường pH < 5.5. Đất này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cây trồng, đặc biệt là cây rau màu. Trong môi trường đất chua, dinh dưỡng khó hấp thu và vi sinh vật có lợi bị ức chế, trong khi các mầm bệnh và vi sinh vật gây hại lại có điều kiện phát triển.
🌱 2. Các loại bệnh hại cây rau màu thường thấy ở đất có pH thấp
🔴 2.1. Bệnh thối rễ (do nấm Phytophthora, Pythium, Fusarium)
Ký chủ:
Xà lách, cải, cà chua, dưa leo, ớt…
Nguyên nhân:
Đất chua làm rễ yếu, tạo điều kiện cho nấm tấn công. Các loài nấm này phát triển mạnh trong điều kiện pH thấp
Triệu chứng:
Rễ bị thối nhũn, cây héo rũ, còi cọc, chết dần.
Điều kiện thuận lợi:
Đất ẩm ướt, pH thấp, thoát nước kém.
Nấm Pythium uncinulatum gây bệnh thối rễ trên xà lách |
🔴 2.2. Bệnh sưng rễ (do Plasmodiophora brassicae – bệnh rễ mập/củ sưng)
Ký chủ:
Các loại rau thuộc họ cải (cải bẹ, cải ngọt, cải bắp…).
Triệu chứng:
Rễ phình to thành củ, gây héo lá và còi cọc.
Lý do:
pH thấp, tạo môi trường thuận lợi cho nấm giả sinh vật phát triển mạnh.
- Lưu ý: Đây là bệnh rất phổ biến ở đất chua và rất khó trị nếu không cải tạo đất.
Bệnh sưng rễ bắp cải |
🔴 2.3. Bệnh héo rũ do vi khuẩn (Ralstonia solanacearum)
Ký chủ:
Cà chua, ớt, khoai tây, cà tím…
Triệu chứng:
Sáng cây vẫn tươi, cây héo nhanh vào buổi trưa và buổi chiều cây có vẻ phục hồi. Dễ bị nhầm lẫn do thiếu nước. Lá không vàng; rễ có mùi hôi. Cây héo không phục hồi được khi lá vẫn còn xanh
pH thấp:
Làm vi khuẩn phát triển mạnh, nhất là trong điều kiện đất yếm khí.
🔴 2.4. Bệnh mốc sương (do Phytophthora infestans)
Ký chủ:
Cà chua, khoai tây…
Triệu chứng:
Xuất hiện đốm nâu xám ở lá, sau đó lan ra toàn cây.
Đất chua và ẩm:
Là môi trường lý tưởng cho nấm phát triển.
🔴 2.5. Bệnh đốm lá (Alternaria, Cercospora...)
Ký chủ:
Nhiều loại rau, đặc biệt là rau ăn lá.
Triệu chứng:
Các đốm tròn hoặc bất định trên lá, sau đó hoại tử.
Tác động của pH thấp:
Làm lá yếu và giảm khả năng kháng bệnh.
🌱 3. Giải pháp khắc phục
Nâng pH:
Tưới Master pH, liều lượng 1 lít / 800 lít nước tưới 1000 m2 hoặc bón vôi (CaCO₃, Dolomite) để trung hòa độ chua, nâng pH về 5.5–6.5.
Luân canh cây trồng:
Tránh trồng liên tục một loại rau.
Cải tạo đất:
Rải Humid black, Bón phân hữu cơ hoai mục, tăng vi sinh vật có lợi.
Thoát nước tốt:
Tránh úng, nhất là trong mùa mưa.
Sử dụng chế phẩm sinh học:
Trichoderma, Bacillus subtilis…