Cadimi, chì và asen là 3 chất độc và hầu như đã khẳng định là rất có hại cho sức khỏe của con người, vật nuôi. Còn các nguyên tố vi lượng, như đồng (Cu) và kẽm (Zn)…, thường được gọi là có ích cho đời sống sinh vật nhưng nếu vượt quá một ngưỡng nào đó cũng có thể tiềm ẩn nguy cơ độc cho con người và vật nuôi.

Các kim loại nặng trong đất ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp

Kim loại nặng có thể được tìm thấy trong đất nông nghiệp và trong cây trồng có nguồn gốc khác nhau, có thể do bản chất tự nhiên, có thể do các hoạt động của con người.

Nước: Nước tưới có nguồn gốc từ các khu khai thác mỏ, khu công nghiệp, nước thải từ các nhà máy hoặc ở các khu vực nông nghiệp thâm canh hoặc nước sông ở cuối dòng của các khu vực nói trên để tưới cho cây trồng bởi vì đây là những nguồn nước có thể bị nhiễm bẩn kim loại nặng nói chung và cadimi nói riêng.

Phân bón:  Mức độ Cadimi (Cd) tồn tại trong phân bón chứa lân phụ thuộc vào nguồn gốc của đá phốt phát sử dụng để sản xuất phân lân. Các loại đá phosphorit và apatit dùng để sản xuất phân lân ở Việt Nam có lượng Cd thấp so với một số loại khoáng chứa phosphore từ các nước khác. Tuy vậy việc sử dụng phân lân quá nhiều trong thời gian dài cũng không tốt.

Phân thải từ chăn nuôi công nghiệp: 

Theo cách sản xuất truyền thống, phân chuồng từ các vật nuôi trong gia đình sử dụng các nguồn thức ăn tự nhiên và có trộn rơm rạ, chất ủ thì sẽ là một nguồn phân bón sạch, không đáng quan ngại về tồn dư kim loại nặng.

Phân thải có nguồn gốc chăn nuôi công nghiệp có thể chứa nhiều kim loại khác nhau (Cd, Cu, Zn…). Hàm lượng kim loại trong phân này phụ thuộc vào hàm lượng kim loại trong những thức ăn chính hoặc chất trộn cho gia súc. Phân gà công nghiệp chứa một hàm lượng Cd cao nhất so với các loại phân khác.

Phân rác và bùn thải: Phân rác thường là sự tổng hợp của rác thải công nghiệp và thương mại. Lượng Pb và Cd trong bùn thải ở các ao hồ và phân rác thường cao.

Ngoài ra, hàm lượng Cu cao trong đất có thể có nhiều nguyên nhân, nhưng các nghi vấn đã hướng về việc sử dụng quá nhiều thuốc bảo vệ thực vật có chứa hàm lượng đồng, liên tục và lâu dài. Quá trình chua hóa đất cũng làm cho các kim loại nặng dễ linh động hơn và làm cho hệ sinh thái đất bị mất cân bằng.